📌كتاب حاضر مشتمل بر دو بخش و شش فصل است:
بخش اول : تحول در مباني و ماهيت حق بر محيط زيست
-تحليل مفهومي در روند شكل گیری حق بر محيط زيست
-تحول در مباني حق بر محيط زيست
-تحول در ماهيت حق بر محيط زيست
بخش دوم : تحول در جايگاہ حق بر محيط زيست
- تحول هنجارين
-تحول ساختاري
-تحول موضوعي
📌در عصر حاضر، محيط زيست در معرض آسیب های جدی و فراواني گرفته است. محيطي كه به مثابه بستر حيات اجتماعي، اقتصادي و سياسي، لازمه تداوم حيات هر انسان است.
📌افزايش بيماري هاي ناشناخته چون سرطان ها، تهی سازی شتاب آلود منابع طبيعی، حوادث تكنولوژیکی، انتشار گازهاي گلخانه اي، بيابان زايي، فرسايش بي رويه خاک، آلودگی درياها و سواحل، چشم انداز بسيار خطرناكي را به ويژہ براي كشورهاي جهان سوم ترسيم نموده است.
📌اين مشكلات تنها متعلق به جهان اقليت(توسعه يافته ها) نبوده، بلكه جهان اكثريت(در حال توسعه و كمتر توسعه يافته ها) نيز با آن به نوعي گریبانگیر هستند
تنها شدت و نوع برخي مشكلات فرق ميكرد.
📌به گمان محيط زيست گرايان ريشه واقعي بسياري از اين مشكلات ناشي از نحوه تفكر و بينش انسان ها و دولت ها به محيط زيست و منابع طبيعي است.
📌لذا گروهي به بازانديشي در زمينه نحوه برخورد انسان و طبيعت تاكيد نمودند و برخي ديگر به اصلاح و مديريت وضع موجود پای فشردند.
📌آنچه ميان انها مشترك بود ضرورت بهره مندي انسان ها از محيط زيست سالم، پاک، دلپذير و گوارا بود
حق بر محيط زيست در حقيقت پاسخي به بحران ها و مشكلات نوظهوري بود كه به دنبال تضمين برخورداري انسان از محيط مناسب مطرح شد.
📌سپس اين حقدر ادبيات حقوقي در قالب نسل سوم حقوق بشر و در مجموعه حقوق همبستگی جامعه حقوقي معرفي گردید.
📌اما ماهيت و مباني اين حق به لحاظ نظري بحث هاي جدي را در ميان انديشه هاي حقوقي مطرح نمود
علاوه بر اين كم كم با تصويب قوانين اساسي و ساير قوانين عادي حق بر محيط زيست به حقوق ملي كشورها نيز وارد گردید.
📌عليرغم برخي تلاش ها كه در زمينه تضمين حق برخورداري از محيط زيست سالم در حقوق عمومي ايران صورت گرفته است
رويكردها و نگرش ها به اهميت مساله چندان قابل قبول نيست.
📌براي غالب شهروندان و دولتمردان نيز موضوع حفاظت از محيط زيست به عنوان يك موضوع حاشيه اي تبديل شده در حالي كه تضمين حق بر محيط زيست سالم به ويژہ آن جا كه به حق بر سلامتي و بهداشت پيوند ميخورد و مساله عدالت محيطي را مطرح ميتمايد، نه تنها موضوعي حاشيه اي نبوده بلكه اهميت آن برای جوامع در حال توسعه و توسعه نيافته دو چندان ميشود
بر اين مبنا استفاده از نتايج مطالعات تطبيقي در اين زمينه ضرورت مهم ديگری است كه ميتواند دستاورد بسياري براي ما داشته و نمايانگر خلاء های حقوقي و چشم انداز پيش رو باشد.