فهرست مطالب

مقدمه 15

فصل اول - کليات 19

تعريف حقوق بين‌الملل عمومي 19

تاريخچه‌ي حقوق بين‌الملل 20

طبقه‌بندي حقوق بين‌الملل 24

ضمانت اجرا در حقوق بين‌الملل 25

نقاط ضعف حقوق بين‌الملل 26

نگرش دولتها به حقوق بين الملل 27

تدوين و توسعه حقوق بين الملل 30

منابع و پی نوشتهای فصل اول: 33

فصل دوم ـ فلسفه حقوق بين‌الملل 35

مكتب حقوق طبيعی 36

پوزيتيويسم حقوقی 38

مکتب تلفيقي 40

منابع و پي نوشت‌هاي فصل دوم 42

فصل سوم ـ رابطه‌ي ميان حقوق بين‌الملل و حقوق داخلي 45

ديدگاه دوگانگی 46

ديدگاه يگانگی 47

ديدگاه هماهنگی 49

رابطه‌ي عملي ميان حقوق بين‌الملل و حقوق داخلي 49

جايگاه حقوق داخلي در حقوق بين‌الملل 50

رويكرد قوانين اساسي و محاكم داخلي كشورها به حقوق بين‌الملل 51

منابع و پی نوشتهای فصل سوم 53

فصل چهارم : منابع حقوق بين‌الملل 55

عرف چيست؟ 56

معاهده 60

محاسن و معايب معاهده 61

محاسن و معايب قواعد عرفي 62

اصول حقوقي 62

منابع فرعي حقوق بين‌الملل 64

آراء قضايي 64

دکترين‌های حقوقی 65

انصاف 67

تصميمات سازمانهاي بين‌المللي 68

اعمال يكجانبه‌ي دولت‌ها 69

قواعد آمره 70

منابع و پی نوشت‌های فصل چهارم 72

فصل پنجم ـ شخصيت بين‌المللي 75

دولت 76

وضعيت حقوقي دولت‌های مركب 79

سازمانهای بين‌المللی 80

افراد 81

ساير اشخاص حقوق بين الملل 82

1) واتيکان 82

2) سرزمين‌های تحت الحمايه و تحت قيموميت 83

3) نهضت‌های آزاديبخش 83

منابع و پی نوشت‌هاي فصل پنجم 85

فصل ششم: جايگاه شناسايي در حقوق بين‌الملل 87

نظريه‌هاي شناسايي 89

اصول حاكم بر شناسايي 90

شکلهای شناسايي 91

انواع شناسايي 91

دكترين‌های شناسايي 92

آثار شناسايی و عدم شناسايی: 94

منابع و پی نوشت‌هاي فصل ششم 95

فصل هفتم: اكتساب سرزمين 97

اکتشاف و تصرف سرزمينهای بلا صاحب 98

"تصرف بلامعارض"يا مشمول"مرور زمان" 99

تسليم يا واگذاري ارادی سرزمين 100

تسخير يا تصرف عدوانی يک سرزمين 100

كاهش يا افزايش سرزمين به واسطه‌ي تغييرات جغرافيايي 101

تملک سرزمين از طريق داوري و قضاوت 101

مالكيت مشترك، اجاره و حق ارتفاق 102

تکليف مالکيت قطب شمال و جنوب؟ 103

قطب شمال 103

قطب جنوب 104

منابع و پی نوشت‌هاي فصل هفتم 106

فصل هشتم: صلاحيت 107

مباني صلاحيت 108

بدعت آمريکا 109

موارد استثناء بر صلاحيت سرزميني 110

کلام آخر 112

منابع و پی نوشت‌هاي فصل هشتم 113

فصل نهم: حقوق ديپلماتيک 115

کارکردهای ديپلماسی و فلسفه وجودی مصونيت 115

1) مصونيت دولتها 117

2) مصونيت ‌ها و مزايای ديپلماتيک 118

مصونيت در كشور ثالث 122

مصونيت خانواده‌ ديپلمات‌ها 122

مصونيت كارمندان اماکن ديپلماتيک 123

3) مصونيت ‌ها و مزايای کنسولی 123

4) مصونيت‌ها و مزايای سازمانهای بين‌المللی دولتی 127

منابع و پی نوشت‌هاي فصل نهم 128

فصل دهم: حقوق معاهدات بين‌المللي: 131

تعريف معاهده 132

مترادف‌هاي معاهده 133

تفاوت بين معاهده و توافقنامه 134

طبقه‌بندي معاهدات 135

فرايند انعقاد معاهده و روشهای ابراز رضايت به التزام آن 136

افراد صلاحيتدار براي انعقاد و امضاي يك معاهده 137

حق شرط يا تحفَظ 138

شرايط حقوقی صدور اعلاميه حق شرط چيست؟ 138

آثار حقوقی حق شرط 139

تمايز حق شرط با اعلاميه‌ي تفسيري 140

اجراي معاهده در زمان و مكان 141

آثار معاهده نسبت به دول ثالث 141

تفسير معاهدات 142

روشهاي تفسير چيست؟ 143

عوامل ابطال معاهده 143

فسخ و تعليق معاهدات 146

1. تفاسخ 146

2. شرايط پيش بينی شده در خود معاهده 147

3. حدوث شرايطی که اجرای معاهده را غير ممکن می‌سازد 148

تعليق معاهدات 150

اصلاح و تعديل معاهدات 150

جانشيني دولتها و معاهدات بين‌المللی 151

مسئوليت‌ دولت‌هاي جانشين در قبال دارایی‌ها، اموال خصوصی و اتباع دولت پيشين 151

منابع و پی نوشت‌هاي فصل دهم 154

فصل يازدهم: حقوق درياها 157

تاريخچة تدوين حقوق درياها 159

انواع خط مبدأ 162

1- خط مبدأ خور یا خلیج کوچک 165

2- خط مبدأ جزاير، 167

3- خط مبدأ کشورهای مجمع الجزایری، 167

آبهاي داخلي 168

دريای سرزمينی 170

صلاحيت دولت ساحلی در درياي سرزميني 172

منطقه مجاور 173

منطقة انحصاري اقتصادي 174

فلات قاره 176

معيارهاي تقسيم فلات قاره مشترك بين چند کشور 178

اَشكال مختلف فلات قاره 181

حقوق كشورهاي ثالث در منطقة فلات قاره 182

تفاوت فلات قاره و منطقة انحصاري اقتصادی 182

درياي آزاد 183

مبنای صلاحيت در درياهاي آزاد و موارد استثناء 184

منطقة ميراث مشترك بشريت و مقام اعماق دريا 189

تنگه‌هاي بين‌المللي 191

رودخانه‌ 197

رژيم حقوقي خليج فارس و درياي عمان 201

رژيم حقوقي درياي خزر 206

منابع و پی نوشت‌هاي فصل يازدهم 210

فصل دوازدهم: حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات 215

اختلاف چيست؟ 217

راههای ديپلماتيک حل و فصل مسالمت آميز اختلافات 217

راههاي حقوقي حل و فصل مسالمت‌آميز اختلافات 221

1- داوري 222

ديوان دايمي داوري 223

انواع داوري‌ 225

2- دادرسي قضايي 226

ترکيب ديوان دادگستری 227

قرار موقت 233

چگونگی اجرای احکام و اختتام پرونده ها 234

تفاوت ديوان داوري با دادرسي قضايي 235

محاكم قضايي منطقه‌اي و خاص 236

منابع و پی نوشت‌هاي فصل دوازدهم 237

فصل سيزدهم: حقوق جنگ 241

سير تحول نظريات مربوط به کاربرد زور در حقوق بين‌الملل 242

استثنائات ناظر بر توسل به زور 246

1- دفاع مشروع 246

2- امنيت دسته جمعى در حقوق بين‏الملل 248

استفاده از زور در خارج از مصاديق منشور 249

عمليات حفظ صلح 249

حمله پيشگيرانه يا دفاع مشروع پيشگيرانه 250

استفاده از زور برای حمايت از اتباع و اموال در خارج 252

مداخلات انساندوستانه 253

اعمال زور كمتر از جنگ 254

حقوق بين‌الملل بشردوستانه 255

اصول بنيادي حقوق بشردوستانه 260

رابطه نظام بين‌المللی حقوق بشر و حقوق بين‌الملل بشردوستانه 261

منابع و پی نوشت‌هاي فصل سيزدهم 263

فصل چهاردهم: حقوق بين‌الملل كيفري 267

1)جنايات منتسب به اشخاص خصوصی: 268

2)جنايات منتسب به ارکان دولتی 270

تضمين‌های اجرايی حقوق بين‌الملل کيفری 272

ديوان کيفری بين‌المللی 275

جايگاه ديوان کيفری بين‌المللی در نظام حقوقی بين‌المللی 276

چگونه ديوان کيفری بين‌المللی انجام وظيفه خواهد كرد؟ 277

انجام تعقيب 278

منابع و پی نوشت‌هاي فصل چهاردهم 280

فصل پانزدهم: مسئوليت بين‌المللي دولتها درقبال بيگانگان و محيط زيست 283

مسئوليت عيني و ذهني 284

قابل انتساب بودن به دولت 285

مسئوليت بين‌المللی و جبران خسارت 286

موارد استثناء از مسئوليت 287

حمايت ديپلماتيك 288

معيار رفتار با بيگانگان چيست؟ 289

حمايت ديپلماتيك از شركتها و سهامداران 291

مصادره اموال خارجيان 292

حمايت ديپلماتيک و نوع تابعيت 294

مسئوليت دولتها در حفظ محيط زيست 294

منابع و پی نوشت‌هاي فصل پانزدهم 299

فصل شانزدهم: حقوق بشر 301

حقوق بشر کدامند؟ 303

ويژگيهاي حقوق بشر 304

مهمترين اسناد حقوقی مربوط به حقوق بشر 305

نهادها و سازوکارهای سازمان ملل برای ارتقاء و حمايت از حقوق بشر 307

کميته حقوق بشر 310

دفتر کميساريای عالی ملل متحد برای حقوق بشر 313

کميسيون حقوق بشر 313

شورای حقوق بشر 314

شورای امنيت 315

ديوان کيفری بين‌المللی 316

کنوانسيون اروپايی حقوق بشر 316

ترتيبات منطقه‌ای خارج از اروپا 317

سازمان‌های غيردولتی مربوط به حقوق بشر 318

منابع و پی نوشت‌هاي فصل شانزدهم 319

فصل هفدهم: حقوق هوا و فضا 321

حقوق هوا 321

صلاحيت بر هواپيماها 324

هواپيماهاي غير کشوری 326

حقوق فضا 326

منابع و پی نوشت‌هاي فصل هفدهم 330

فصل هجدهم: سازمانهاي بين المللي 333

تعريف سازمانهاي بين المللي 336

تقسيم بندي سازمانهاي بين المللي 337

ديدگاههاي سياسي در باره سازمانهاي بين المللي 339

نظريه‌هاي مطرح در خصوص فلسفه وجودی سازمانهاي بين المللي 346

نقش‌ها و کارکردهای سازمانهای بین‌المللی 350

امنيت دسته جمعي: نظريه مبنايي جامعه ملل و سازمان ملل 353

جامعه ملل 355

اهداف جامعه ملل 356

اركان جامعه ملل 357

موفقيتهاي جامعه ملل 361

شکست‌هاي جامعه ملل 363

چرا جامعه ملل و نظريه امنيت دسته جمعي آن موفق نبود؟ 365

ميراث جامعه ملل 366

سازمان ملل متحد 368

وجه تمايز ميثاق جامعه ملل با منشورسازمان ملل متحد 371

اهداف اصلي سازمان ملل 373

عضويت در سازمان ملل 374

نظام سازمان ملل متحد و زبانهاي رسمي 377

1- مجمع عمومي و انواع نشست هاي آن 378

2- شوراي امنيت 383

استدلال طرفداران و مخالفان حق وتو 390

استدلال مخالفان: 390

ارگانهاي تابعه شوراي امنيت 392

تحول كاركردي سازمان ملل 394

3- دبيركل و دبيرخانه 397

4- شوراي سرپرستي 402

5- شوراي اقتصادي – اجتماعي 403

6- ديوان دادگستري بين‌المللي 405

صندوقها و برنامه‌هاي سازمان ملل 407

عملكرد سازمان ملل در يك نگاه تحليلي 408

منابع و پی نوشت‌هاي فصل هجدهم 412

فصل نوزدهم: ايران و سازمان ملل متحد 421

1. شکايت ايران از شوروی در خصوص امتناع اين كشور از عقب نشيني نيروهاي خود؛ 423

2. ملي شدن صنعت نفت؛ 424

3. جزاير سه گانه؛ 425

4. بحرين؛ 427

5. برخوردهاي مرزي ايران و عراق در قبل از انقلاب؛ 429

6. پرونده گروگان گيري ديپلمات‌هاي آمريكايي در تهران؛ 430

7. جنگ تحميلي؛ 431

8. سرنگوني هواپيماي مسافربري ايرباس؛ 433

9. سكو‌هاي نفتي؛ 435

10. پرونده هسته‌اي ايران؛ 437

منابع و پی نوشت‌هاي فصل نوزدهم 440

كتابنامه 442