- امتیاز
- نام کتاب سازمان‌های بین‌المللی
- قیمت 2,550,000 ریال
-
شابک
- 978-622-212-131-0
- تعداد صفحات 464
- نوبت چاپ 32
- سال انتشار 1402
- شماره جلد / نوبت ویرایش 1 / 4
برقراري صلح و امنيت جهاني و ايجاد همكاري‌هاي سياسي، اقتصادي و فرهنگي از اساسي‌ترين نيازها و ديرينه‌ترين آرزوهاي بشر بوده است. امّا پيشبرد هدف‌هاي صلح بين‌المللي و رفاه عمومي جهانيان بدون تشكيل نهادهايي كه اين اهداف را دنبال كنند، ميسر نبوده است.
در قرون گذشته، روابط بين‌الملل مبتني بر روابط دو جانبه و يا چند جانبه دولتها بود و هر چند در قرن نوزدهم نيز كوشش‌هايي در جهت نظام بخشيدن همكاري‌هاي بين‌المللي از طريق كنگره وين (1815) و كنگره برلن (1885) صورت گرفت، آن تلاش‌ها چندان نتيجه بخش نبود خصوصاً اين كه حوزه آن اقدامات به قاره اروپا محدود مي‌شد.
با پيشرفت جوامع بشري لزوم همكاري همه‌جانبه دولتها و برقراري روابطي عادلانه، ضروري‌ترين اقدام براي دست‌يابي به صلح واقعي و امنيت پايدار بشمار آمد. بنابر اين، پس از جنگ جهاني اوّل، «جامعه ملل» به عنوان نخستين سازمان بين‌المللي كه در نظر داشت كليه اعضاي جامعه بين‌المللي را در برگيرد، تشكيل شد. اين سازمان كه در جهت نزديك كردن دولتها گام‌هاي بزرگي برداشت، به دليل ضعف‌هاي بنيادين و ساختاري خود نتوانست از وقوع توفان ويرانگر جنگ جهاني دوّم كه خسارات فراوان و ميليون‌ها قرباني بر جاي گذاشت، جلوگيري كند.
علي‌رغم ضعف‌هاي «جامعه ملل» احساس نياز به تشكيل اجتماع جديدي از دولتها نه تنها از بين نرفت بلكه دو چندان شد. دولت‌هاي فاتح جنگ با اعتقاد راسخ به اين كه تنها راه صلح و امنيت بين‌المللي تشكيل يك سازمان جديد با ساختار نوين است، «سازمان ملل متحد» را تأسيس كردند.
تحولاتي كه پس از تشكيل سازمان ملل متحد در جهان صورت گرفته است، تغييراتي شگرف در نظام داخلي دولتها و تطبيق مقررات آنها با قواعد بين‌المللي به وجود آورده است. علي‌رغم آثار مثبت تشكيل اين سازمان بر جامعه بين‌المللي، بايد اذعان داشت كه اين سازمان ضعف‌ها و ناكامي‌هاي بزرگي نيز داشته است كه از آن جمله مي‌توان به سياست دوگانه شوراي امنيت در قبال دولت‌هاي مختلف، عدم توفيق در برقراري نظم بين‌المللي اقتصادي، نداشتن ضمانت اجرايي كافي در اجراي قواعد حقوق بين‌الملل و.... اشاره كرد.
به هر حال پديده سازمانهاي بين‌المللي از شاخص‌هاي مهم جامعه بين‌المللي معاصر است و روزي نيست كه جهانيان از طريق مطبوعات و رسانه‌هاي گروهي از فعاليت اين سازمان‌ها مطلع نشوند.
اهميت اين پديده و علاقه دانشجويان به مباحث سازمانهاي بين‌المللي از يك سو، و نيز فقدان منابع كافي به زبان فارسي در اين زمينه از سوي ديگر، انگيزه اصلي بنده در نگارش اين كتاب بود.
هدف اين كتاب بررسي سازمانهاي بين‌المللي با در نظر گرفتن آخرين تحولات آنهاست. در تنظيم مباحث كتاب، سرفصل برنامه درسي دانشجويان رشته حقوق، علوم سياسي و روابط بين‌الملل مد نظر بوده است. از آنجا كه تعداد سازمانهاي بين‌المللي فراوان و دامنه فعاليت‌هاي آنها وسيع است، بررسي همه آن سازمان‌ها و فعاليت‌هاي مربوط در حوصله اين مقال نمي‌گنجيد. از اين‌رو، در پاره‌اي موارد ناگزير از عدم بررسي برخي از سازمان‌ها (مانند تعداد زيادي از سازمانهاي منطقه‌اي) و يا بررسي اجمالي برخي ديگر (مانند جامعه ملل) بوده‌ايم. ليكن با علم به اين كه سازمان ملل متحد مهم‌ترين سازمان جهاني است، محور اصلي اين نوشتار به بررسي اين سازمان و مؤسسات وابسته به آن اختصاص داده شد.
فهرست مطالب
پيشگفتار 19
قسمت اوّل ـ خصوصيات كلي سازمانهاي بين‌المللي 21
فصل اوّل: تاريخچه سازمانهاي بين‌المللي 23
بخش اوّل: اتحاديه‌هاي بين‌المللي خصوصي 26
بخش دوّم: اتحاديه‌هاي بين‌المللي عمومي 28
فصل دوم: تعريف و ويژگي‌هاي سازمانهاي بين‌المللي 29
بند 1 ـ اجتماع دولتها 30
بند 2 ـ تصويب سند تأسيس 31
بند 3 ـ اهداف مشترك 32
بند 4 ـ وجود اركان و كارگزاري‌هاي خاص 33
بند 5 ـ تداوم و استمرار فعاليت 33
فصل سوم: شخصيت بين‌المللي سازمانهاي بين‌المللي 34
فصل چهارم: صلاحيت سازمانهاي بين‌المللي 37
بخش اوّل: نظريه «صلاحيت تصريح شده» 37
بخش دوّم: نظريه «صلاحيت ضمني» 38
فصل پنجم: عضويت در سازمانهاي بين‌المللي 40
فصل ششم: مزايا و مصونيت‌هاي سازمانهاي بين‌المللي 42
بخش اوّل: زمينه‌هاي تاريخي پيدايش مفهوم مزايا و مصونيت‌هاي سازمانهاي
بين‌المللي 42
بخش دوّم: منابع حقوقي مزايا و مصونيت‌هاي سازمانهاي بين‌المللي 44
بند 1 ـ عرف بين‌المللي: 44
بند 2 ـ اسناد مؤسس سازمانهاي بين‌المللي: 44
بند 3 ـ اسناد و معاهدات چند جانبه: 45
بند 4 ـ اسناد و معاهدات دو جانبه: 45
بند 5 ـ رويه قضايي بين‌المللي: 46
بند 6 ـ دكترين: 46
بخش سوّم: تعريف مزايا و مصونيت‌ها 46
بخش چهارم: انواع مصونيت‌هاي سازمانهاي بين‌المللي 47
بند 1 ـ مصونيت قضايي 47
سلب مصونيت: 48
بند 2ـ مصونيت اموال و اماكن (متعلق به) سازمانهاي بين‌المللي و هيأت
ديپلماتيك: 49
بند 3 ـ مصونيت بايگاني و اسناد و آزادي ارتباطات 50
بند 4 ـ مصونيت از تعرض 51
بند 5 ـ پناهندگي 52
بخش پنجم: انواع مزاياي سازمانهاي بين‌المللي 52
بند 1 ـ معافيت از عوارض و مالياتها 53
بند 2 ـ معافيت از حقوق گمركي و بازرسي 53
بند 3 ـ معافيت از مقررات بيمه‌هاي اجتماعي 54
بند 4 ـ معافيت از خدمات شخصي 55
فصل هفتم: اعتبار قطعنامه‌هاي سازمانهاي بين‌المللي 55
بخش اوّل: صلاحيت تقنيني سازمانهاي بين‌المللي 55
بخش دوّم: انواع قطعنامه‌هاي سازمان ملل متحد 57
1ـ قطعنامه‌هاي داخلي سازمان ملل 57
2ـ قطعنامه‌هاي مربوط به حفظ صلح و امنيت بين‌المللي 58
3ـ قطعنامه‌هاي غيرالزامي 59
4ـ قطعنامه‌هاي اعلامي 59
فصل هشتم: طبقه‌بندي سازمانهاي بين‌المللي 60
1ـ سازمانهاي بين‌الدولي 62
الف: سازمانهاي بين‌الدولي جهاني 62
ب: سازمانهاي بين‌الدولي منطقه‌اي 63
ج: سازمانهاي بين‌الدولي فرامنطقه‌اي 64
2 ـ سازمانهاي غير دولتي 64
الف ـ سازمانهاي غير دولتي انتفاعي 64
ب ـ سازمانهاي غير دولتي غير انتفاعي 65
يكم: تعريف سازمانهاي غير دولتي غيرانتفاعي 65
دوم: ويژگي‌هاي سازمانهاي غيردولتي غيرانتفاعي 65
سوم: شرايط پذيرش يك سازمان غيردولتي غيرانتفاعي در سازمان ملل
متحد 66
چهارم: نهادهاي مرتبط با امور سازمانهاي غيردولتي غير انتفاعي نزد
سازمان ملل متحد 68
1ـ اداره اطلاعات عمومي سازمان ملل متحد 68
2ـ كميته سازمانهاي غيردولتي شوراي اقتصادي و اجتماعي 68
3ـ دفتر ارتباطي سازمانهاي غيردولتي (UNOG) 69
4ـ سرويس ارتباطي سازمانهاي غيردولتي (NGLS) 69
پنجم ـ طبقه‌بندي سازمانهاي غيردولتي غيرانتفاعي توسط سازمان ملل
متحد 69
الف ـ سازمانهاي داراي مقام مشورتي عام (گروه 1 سابق): 70
ب ـ سازمانهاي داراي مقام مشورتي خاص (گروه 3 سابق): 71
ج ـ گروه راستر: 72
ششم ـ ارائه درخواست براي كسب مقام مشورتي 72
هفتم ـ تعديل، تعليق و پس گيري مقام مشورتي 73
منابع قسمت اوّل 75
سوالات قسمت اوّل 77
قسمت دوّم ـ سازمانهاي جهاني 81
فصل اوّل: جامعه ملل 83
بخش اوّل: تاريخچه پيدايش جامعه ملل 83
بخش دوّم: تركيب جامعه ملل 85
بند 1ـ عضويت: 85
1ـ اعضاي مؤسس: 85
2ـ پذيرش اعضاي جديد: 86
بند 2ـ خروج از جامعه ملل: 86
بند 3ـ اخراج از جامعه ملل: 88
بخش سوم: اركان جامعه ملل 88
بند 1 ـ مجمع: 89
بند 2ـ شورا: 90
بند 3ـ دبيرخانه: 91
بخش چهارم: ضعف‌هاي جامعه ملل ايران و جامعه ملل: 94
فصل دوم: سازمان ملل متحد 95
بخش اول: تاريخچة پيدايش سازمان ملل متحد 95
1 ـ اعلامية بين المتحدين 95
2 ـ منشور آتلانتيك 95
3 ـ اعلاميه ملل متحد 96
4 ـ كنفرانسهاي مسكو و تهران 97
5 ـ كنفرانسهاي دامبارتن اوكس و يالتا 97
6 ـ كنفرانس سانفرانسيسكو 98
7 ـ ايران و عضويت در سازمان ملل متحد 99
بخش دوم: اهداف و اصول سازمان ملل متحد 100
بخش سوم: تركيب سازمان ملل متحد 101
بند 1 ـ شرايط عضويت در سازمان ملل متحد 101
1ـ اعضاي اصلي يا مؤسس: 101
2ـ اعضاي جديد: 101
بند 2 ـ آيين پذيرش در سازمان ملل: 103
بند 3 ـ وضعيت دولت‌هاي غير عضو در سازمان ملل متحد 105
بند 4 ـ پذيرش به همكاري كشورهاي غير عضو در سازمان ملل 106
بند 5 ـ وضعيت كشورهاي كوچك يا ذره‌اي 106
بند 6 ـ وضعيت هيأت‌هاي نمايندگي دولتها 107
بند 7 ـ شرايط خروج، اخراج، تعليق عضويت و حق رأي 109
بند 8 ـ اصلاحات در سازمان ملل متحد: 112
1ـ از تأسيس سازمان ملل متحد تا سال 2000 ميلادي: 112
2ـ روند جديد اصلاحات پس از اعلاميه هزاره (2000) 114
بخش چهارم: اركان اصلي سازمان ملل متحد 115
بند 1 ـ ركن اوّل: شوراي امنيت 116
1 ـ تركيب شوراي امنيت 116
2 ـ نحوه رأي‌گيري در شوراي امنيت 120
3 ـ آثار حقوقي امتناع يك عضو دايمي 122
4 ـ وظايف و اختيارات شوراي امنيت 122
الف ـ حل مسالمت‌آميز اختلافات 123
ب ـ توسل به اقدامات احتياطي و تنبيهي 126
5 ـ حق وتو 129
الف ـ طرفداران حق وتو 131
ب ـ مخالفين حق‌وتو 132
6 ـ آيين كار شوراي امنيت 133
الف ـ جلسات شورا 133
ب ـ دستور كار شورا 134
ج ـ رياست شورا 134
د ـ اداره امور شورا 134
ه ـ آشكار بودن جلسات شورا 135
و ـ اصلاحات در شوراي امنيت 136
ايران و شوراي امنيت 138
1 ـ قضيه اشغال ايران توسط نيروي نظامي اتحاد جماهير شوروي 138
2 ـ قضيه ملي كردن صنعت نفت 139
3 ـ قضيه جزاير سه‌گانه 139
4 ـ استقلال بحرين 139
5 ـ اشغال سفارت آمريكا در تهران 140
6 ـ جنگ عراق عليه ايران 140
7 ـ كاربرد سلاح‌هاي شيميايي در خلال جنگ عراق عليه ايران 141
8 ـ ساير بيانيه‌ها و قطعنامه‌ها در ارتباط با جنگ عراق عليه ايران 141
9 ـ سرنگوني هواپيماي مسافربري ايران توسط آمريكا 142
10 ـ قضيه هولوكاست: 142
11 ـ برنامه هسته‌اي ايران: 142
12 ـ عضويت در شوراي امنيت: 143
بند 2 ـ ركن دوم : مجمع عمومي 143
1 ـ تركيب اعضاي مجمع عمومي: 143
2 ـ نحوه رأي‌گيري در مجمع عمومي 144
3 ـ وظايف و اختيارات مجمع عمومي 146
الف ـ صلاحيت‌هاي انحصاري مجمع عمومي 147
يكم ـ ايجاد اركان فرعي 147
دوم ـ تدوين و توسعه تدريجي حقوق بين‌الملل 148
سوم ـ سرزمينهاي غير خود مختار 149
چهارم ـ مسايل داخلي سازمان ملل متحد 149
ب ـ صلاحيت‌هاي غيرانحصاري مجمع عمومي: 156
ـ يكم: حفظ صلح و امنيت بين‌المللي 156
ـ دوم: انتخاب قضات ديوان بين‌المللي دادگستري 159
ـ سوم: انتخاب دبيركل: 159
ـ چهارم: پذيرش اعضاي جديد: 159
ـ پنجم: اخراج 159
ـ ششم: تعليق عضويت 160
ـ هفتم: اصلاح منشور 160
4 ـ كميته‌هاي وابسته به مجمع عمومي: 160
5 ـ آيين كار مجمع عمومي: 161
الف ـ اجلاس‌ها 161
ب ـ دستور كار اجلاس‌ها 162
ج ـ هيأت‌هاي نمايندگي 164
د ـ كميته اعتبارنامه‌ها 164
ه ـ رئيس و نواب رئيس 165
و ـ زبانها 165
بند 3 ـ ركن سوم: ديوان بين‌المللي دادگستري 166
1 ـ تاريخچه: 166
2 ـ پيدايش ديوان دايمي دادگستري بين‌المللي 167
3 ـ مقايسه ديوان دايمي با ديوان بين‌المللي دادگستري: 169
الف ـ وجوه اشتراك 169
ب ـ وجوه اختلاف 170
4 ـ تأسيس ديوان بين‌المللي دادگستري 171
الف ـ ساختار و تشكيلات 171
ب ـ استفاده از قاضي اختصاصي 173
5 ـ صلاحيت ديوان بين‌المللي دادگستري 175
الف ـ صلاحيت ترافعي 175
محدوديت‌هاي صلاحيت ديوان بين‌المللي دادگستري 176
1 ـ از حيث اصحاب دعوي 176
الف ـ دولتها 176
ب ـ افراد 177
ج ـ سازمانهاي بين‌المللي 178
2 ـ از حيث موضوع دعوي 178
3 ـ از حيث رضايت دولتها 179
4 ـ از حيث مجاري رضايت دولتها 179
1 ـ پذيرش صلاحيت اجباري ديوان از طريق عهدنامه‌ها و موافقت‌نامه‌هاي
بين‌المللي: 180
2 ـ پذيرش صلاحيت اجباري ديوان از طريق صدور اعلاميه‌هاي
يك‌جانبه 181
ب ـ صلاحيت مشورتي ديوان 183
ايران و ديوان بين‌المللي دادگستري 185
بند 4ـ ركن چهارم: شوراي اقتصادي و اجتماعي 186
1ـ تركيب اعضا 186
2ـ روش تصميم‌گيري 186
3ـ وظايف و اختيارات شوراي اقتصادي و اجتماعي 187
الف ـ انجام مطالعات: 188
ب ـ صدور توصيه‌نامه: 188
ج ـ تهيه پيش‌نويس كنوانسيون‌ها: 189
د ـ تشكيل كنفرانسهاي بين‌المللي: 189
ه ـ مساعدت به سازمانهاي تخصصي و برقراري هماهنگي ميان آنها 189
بند 5ـ ركن پنجم: دبيرخانه 190
1ـ دبيركل 191
ب ـ وظايف و اختيارات دبيركل 195
2ـ نهاد دبيرخانه 197
ب ـ مقررات استخدامي دبيرخانه 199
بند 6 ـ ركن ششم: شوراي قيمومت 202
1ـ تاريخچه 202
2 ـ نظام قيمومت: 203
بخش پنجم: اركان فرعي سازمان ملل متحد 205
الف ـ اركان فرعي مجمع عمومي: 207
1 ـ كميسيون حقوق بين‌الملل ـ ILC 208
2 ـ كميسارياي عالي ملل متحد براي پناهندگان ـ UNHCR 210
3 ـ كنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد ـ UNCTAD 211
4 ـ صندوق جمعيت ملل متحد ـ UNFPA 213
5 ـ صندوق كودكان ملل متحد ـ UNICEF 214
6 ـ برنامه عمران ملل متحد ـ UNDP 215
7 ـ برنامه جهاني غذا ـ WFP 217
8 ـ برنامه محيط زيست ملل متحد ـ UNEP 218
ب ـ اركان فرعي شوراي اقتصادي و اجتماعي 219
ج ـ اركان فرعي شوراي امنيت 221
1 ـ عمليات حفظ صلح ملل متحد 221
2 ـ كميته ستاد نظامي 223
بند ششم: سازمانهاي تخصصي وابسته به سازمان ملل متحد 224
الف ـ تعريف و مشخصات سازمانهاي تخصصي: 224
ب ـ ساختار و تشكيلات سازمانهاي تخصصي 227
ج ـ ارزش حقوقي تصميمات سازمانهاي تخصصي 228
د ـ آشنايي با سازمانهاي تخصصي ملل متحد 231
1 ـ سازمان بين‌المللي كار ـ ILO 232
ايران و سازمان بين‌المللي كار 233
2 ـ سازمان بين‌المللي هواپيمايي كشوري ـ ICAO 234
ـ ايران و سازمان بين‌المللي هواپيمائي كشوري: 235
3 ـ سازمان خواربار و كشاورزي ـ FAO 235
4 ـ سازمان جهاني بهداشت ـ W.H.O. 237
ايران و سازمان جهاني بهداشت: 239
5 ـ سازمان آموزشي، علمي و فرهنگي ملل متحد ـ (U.N.E.S.C.O) 239
ايران و يونسكو: 241
6ـ صندوق بين‌المللي پول ـ IMF 242
ايران و صندوق بين‌المللي پول 245
7 ـ گروه بانك جهاني ـ W.B.G 246
الف ـ بانك بين‌المللي توسعه و ترميم ـ I.B.R.D 246
ايران و بانك جهاني 247
ب ـ مؤسسه توسعه بين‌المللي ـ I.D.A. 247
ايران و مؤسسه توسعه بين‌المللي 248
ج ـ مؤسسه مالي بين‌المللي ـ I.F.C. 248
ايران و مؤسسه مالي بين‌المللي 248
8 ـ صندوق بين‌المللي توسعه كشاورزي ـ IFAD 249
ايران و صندوق بين‌المللي توسعه كشاورزي 250
9 ـ سازمان توسعه صنعتي ملل متحد ـ UNIDO 250
ايران و سازمان توسعه صنعتي ملل متحد: 252
10 ـ سازمان جهاني هواشناسي ـ WMO 253
ايران و سازمان جهاني هواشناسي: 254
11 ـ سازمان كشتيراني بين‌المللي ـ IMO 254
ايران و سازمان بين‌المللي دريانوردي: 256
12 ـ اتحاديه مخابرات بين‌المللي ـ ITU 256
ايران و اتحاديه بين‌المللي مخابرات: 258
13 ـ اتحاديه پستي جهاني ـ UPU 258
ايران و اتحاديه پستي جهاني: 260
14 ـ سازمان جهاني مالكيت معنوي ـ WIPO 260
ايران و سازمان جهاني مالكيت معنوي: 262
15 ـ سازمان جهاني تجارت ـ WTO 262
ايران و سازمان تجارت جهاني: 265
16 ـ آژانس بين‌المللي انرژي اتمي ـ IAEA 267
منابع قسمت دوّم 274
سوالات قسمت دوّم 282
قسمت سوم: سازمانهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي 289
فصل اوّل: سازمانهاي منطقه‌اي 291
بخش اوّل: سازمانهاي منطقه اروپا و آتلانتيك 291
1 ـ كميسيون اقتصادي سازمان ملل متحد براي اروپا (1946) 292
2 ـ سازمان اروپايي همكاري اقتصادي (1948) ـ OECE 292
3 ـ سازمان همكاري و توسعه اقتصادي (1961) ـ OCDE 293
4 ـ اتحاديه اروپايي مبادلة آزاد ـ 1959 294
5 ـ شوراي همكاري اقتصادي متقابل ـ Comecon 295
6 ـ شوراي اروپا: 295
7 ـ جامعه اروپايي زغال سنگ و فولاد (1952) 298
8 ـ اتحاديه اروپايي 299
اهداف اتحاديه اروپايي: 302
اركان اتحاديه اروپايي: 305
9 ـ سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) 312
گسترش ناتو به سمت شرق و تغيير نقش آن: 314
گفتگوي فشرده: 316
مفهوم جديد راهبردي ناتو: 317
تحولات ناتو پس از 11 سپتامبر 2001: 317
بخش دوم: سازمانهاي آسيايي و آفريقايي 318
1 ـ سازمان همكاري اقتصادي ـ اكو 318
ايران و اكو: 322
2 ـ اتحادية آفريقايي: 322
1 ـ سازمان همكاري شانگهاي 325
2 ـ ايران و سازمان همكاري شانگهاي: 327
3 ـ اتحاديه همكاري منطقه‌اي جنوب آسيا (سارك) 327
4 ـ اتحاديه ملل جنوب شرقي آسيا (آ ـ سه ـ آن) 329
5 ـ منطقه تجارت آزاد ـ آ ـ سه ـ آن (افتا): 331
6 ـ موافقت‌نامه آسمان باز آ ـ سه ـ آن: 331
7 ـ شوراي همكاري خليج فارس 332
8 ـ كشورهاي مستقل مشترك‌المنافع (CIS) 334
9 ـ معاهده امنيت دسته جمعي كشورهاي مستقل مشترك‌المنافع: 335
10ـ سازمان همكاري اقتصادي آسيا ـ اقيانوسيه (اقيانوس آرام) ـ اپك 336
بخش سوّم: سازمانهاي آمريكايي 338
1 ـ سازمان كشورهاي آمريكايي 338
2 ـ سازمان كشورهاي امريكاي مركزي 340
3 ـ سازمان كشورهاي امريكاي لاتين 341
4 ـ سازمان كشورهاي حوزه كارائيب 343
الف ـ اتحاديه مبادلة آزاد كشورهاي كارائيب 344
ب ـ بازار مشترك كارائيب 344
ج ـ سازمان كشورهاي شرق كارائيب 344
5 ـ نفتا (موافقت‌نامه تجارت آزاد آمريكاي شمالي) 345
موافقت‌نامه الحاقي: 346
6 ـ مركوسور (بازار مشترك جنوب) 347
فصل دوّم: سازمانهاي فرامنطقه‌اي 348
1 ـ جنبش عدم تعهد 348
ايران و جنبش عدم تعهد: 352
2 ـ سازمان كنفرانس اسلامي 353
ايران و سازمان كنفرانس اسلامي: 356
3 ـ گروه هشت 357
4 ـ گروه دي هشت 359
ايران و گروه دي هشت: 361
5 ـ اوپك 363
اركان سازمان اوپك: 364
ايران و اوپك: 366
6 ـ اتحادية عرب 369
سوالات قسمت سوّم 373
منابع قسمت سوّم 374
فهرست منابع 377
ضمايم 383
قانون الحاق دو تبصره به قانون عضويت دولت جمهوري اسلامي 385
ايران در سازمان‌ها و مجامع بين‌المللي 385
فهرست اعضاي سازمان ملل متحد (2008) 389
فهرست اعضاي غير دائم شوراي امنيت بر حسب سنوات عضويت 397
سازمان ملل متحد (2008) 403
فهرست اسامي سازمانهاي تخصصي و برخي مشخصات آنها 407
دولت‌هاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي (2008) 408
علايم اختصاري 410
اسناد و مدارك سازمان ملل متحد 410
مناسبتهاي خاص سازمان ملل متحد: دهه‌ها و سالهاي بين‌المللي 412
روزها و هفته‌هاي سازمان ملل متحد 413
منشور سازمان ملل متحد 416
نظری ثبت نشده
