- امتیاز
- نام کتاب درس‌هایی از شفعه، وصیت، ارث
- قیمت 2,300,000 ریال
-
شابک
- 978-964-5997-73-9
- تعداد صفحات 356
- نوبت چاپ 33
- سال انتشار 1402
- شماره جلد / نوبت ویرایش 1 / 0
این مجموعه شامل سه بخش می‌باشد:
شفعه :
تملّك قهرى مال ديگرى امرى است استثنايى و خلاف قاعده. پس، بايد ضرورتى آن را ايجاب كند و شرايطى جمع شود تا قانونگذار حق چنين اقدامى را به شخصى بدهد. به بيان ديگر، چون اخذ به شفعه از صلاحيت‌هاى عمومى نيست، امكان استفاده از آن بايد به‌وسيله «اعطاء حق ويژه» به‌وجود آيد. «اخذ به شفعه» در واقع مرحله اجراى «حق شفعه» است و همه اعتبار و نفوذ خود را از آن حق مى‌گردد.
فصل مربوط به «حق شفعه» را در چهار مبحث اصلى مطالعه مى‌كنيم :
مبحث اوّل، به مفهوم و اوصاف اين حق اختصاص دارد؛
مبحث دوم، ناظر به ايجاد حق است كه، چون چهره استثنايى دارد، بايد از شرايطى سخن گفت كه اعطاى آن را ايجاب مى‌كند؛
مبحث سوم به اجراى حق مى‌پردازد و قواعد آن با «اخذ به شفعه» ارتباط نزديكترى دارد.
مبحث چهارم، ويژه طرح مباحث مربوط به زوال حق است، خواه ارادى و نتيجه اسقاط شفيع باشد يا قهرى.
وصیت:
دشوارى شناخت وصيت در تنوّع تصرفهايى است كه شخص براى زمان بعد از مرگ خود مى‌كند. اين گروه از تصرفها، بر خلاف آنچه در نخستين نگاه به نظر مى‌رسد، از يك سنخ نيستند و ماهيت و اوصاف گوناگون دارند. پس، نبايد وصيت را شكل ويژه‌اى از اعمال حقوقى، همانند بيع يا اجاره يا قرض و هبه، پنداشت: وصيت ممكن است حاوى تمليك و تعهد و ابراء و سرپرستى كودكان و سفارشهاى اخلاقى و تأسيس بنيادهاى علمى و خيريّه و بسيارى امور ديگر باشد. همچنين، ممكن است عملى كه وصيت ناميده مى‌شود تصرف مستقيم در اموال باشد يا دستور به وصى يا وارث براى انشاء اعمال حقوقى. وسيله تصرف هم مى‌تواند عقد باشد (مانند هبه و وقف) يا ايقاع (مانند ابراء).
مطالب اصلى آن را در چند فصل مطرح مى‌‌‌سازيم:
1. فصل نخست، ويژه شرايط انعقاد و نفوذ وصيت است؛
2. فصل دوم، به رجوع از وصيت كه وسيله شايع انحلال ارادى آن است مى‌پردازد؛
3. فصل سوم، جاى طرح مسائل مربوط به اجراى وصيت و از جمله نصب وصى و احكام اثبات وصيت است.
واژه «ارث» در قانون مدنى به چند معنى به‌كار رفته كه به هم نزديك است :
1. گاه به معنى مال يا حقى است كه پس از مرگ شخص به بازماندگان او مى‌رسد: در اين معنى واژه ارث مرادف با ميراث است؛ چنان‌كه فقيهان نيز كتاب ارث را «ميراث» و «مواريث» نيز ناميده‌اند. واژه «فريضه» به معنى سهمى كه به وارثان مى‌رسد، با اين مفهوم ارث پيوند نزديك دارد؛ به‌همين جهت در فقه هم «كتاب فرائض» مرادف با كتاب مواريث است.
2. گاه ديگر به‌معنى استحقاق بازماندگان شخص بر دارايى او است: براى مثال، در ماده 861 ق.م. مى‌خوانيم: «موجب ارث دو امر است: نسب و سبب» و مى‌توان عبارت قانون را چنين تعبير كرد كه، آنچه سبب استحقاق وارثان مى‌شود، نسب و سبب است. همچنين مفهوم ارث در عبارت ماده 867 ق.م. كه اعلام مى‌كند: «ارث به موت حقيقى يا به موت فرضى مورث تحقق پيدا مى‌كند» با اين تعبير متناسب است. در واقع، ارث در اين دو ماده به معنى مصدرى (ارث بردن) به كار رفته است.
در آثار پاره‌اى از استادان ارث به‌معنى «انتقال قهرى تركه به وارثان» آمده است.
فهرست عنوان‌هاي اصلي
كتاب نخست
شفعــه 11
فصل اوّل: حــق شفعـه 13
مبحث اوّل: مفهوم و اوصاف حق 15
مبحث دوم : شرايط ايجاد حق 21
مبحث سوم: اجراي حق 30
مبحث چهارم: زوال ح ق 37
فصل دوم : اخذ به شفعه 43
مبحث اوّل: تملك مبيع از خريدار 47
مبحث دوم: دعواي اخذ به شفعه 54
كتاب دوم
وصيّـت 63
فصل نخست : انعقاد و شرايط نفوذ وصيت 71
مبحث اوّل: انعقاد و شرايط صحت 73
گفتار نخست: انعقاد وصيت 73
گفتار دوم: شرايط صحت و نفوذ وصيت 81
فصل دوم: رجوع از وصيت 97
مبحث نخست: قواعد عمومي 98
مبحث دوم: رجوع ضمني 101
فصل سوم: اجراي وصيت 107
مبحث نخست: جايگاه وصيت در تركه 109
مبحث دوم: مدير اجرا، وصّي 114
گفتار نخست: قواعد عمومي 114
گفتار دوم: تنظيم روابط مديران و تقسيم كار بين آنان 119
مبحث سوم: اثبات وصيت ـ شكلهاي وصيتنامه 123
گفتار نخست: قواعد عمومي تنظيم وصيتنامه 125
گفتار دوم: وصيتنامه در موارد غيرعادي (اضطراري) 133
كتاب سوم
ارث 137
فصل اوّل: تحقـق ارث 157
مبحث اوّل: زمان تحقق 160
گفتار نخست ـ مرگ مورث 160
گفتار دوم ـ اثبات فوت در حالت توارث 163
مبحث دوم: مكان تحقق ارث 172
فصل دوم: اسباب، شرايط و موانع 175
مبحث اوّل : قرابت 178
گفتار نخست ـ قرابت نسبي 179
گفتار دوم ـ قرابت سببي 202
گفتار سوم ـ حكومت در تركة بي‌وارث (ارث عام) 206
گفتار چهارم ـ اجتماع اسباب 208
گفتار پنجم ـ آيين احراز و اثبات قرابت 210
مبحث دوم : شرايط ارث 214
گفتار نخست ـ وجود وارث 216
گفتار دوم ـ اهليت و صلاحيت تملك ميراث 219
مبحث سوم: موانع ارث (بي‌لياقتي وارث) 228
گفتار نخست ـ قتل مورث 229
گفتار دوم ـ كفر 237
فصل سوم: اداره و انتقال تركه 241
مبحث اوّل : تركيب و تصفية تركه 244
گفتار نخست ـ تركيب تركه 245
گفتار دوم ـ تصفية تركه 256
مبحث دوم: تملك وارثان 264
گفتار نخست ـ وضع حقوقي تركه در دوران انتقالي 264
گفتار دوم ـ اثر قبول و رد تركه 271
فصل چهارم: تقسيم تركه و سهام وارثان 283
مبحث اوّل: ارث به فرض 286
گفتار نخست ـ قواعد عمومي تقسيم 286
گفتار دوم ـ فرض بران 290
گفتار سوم ـ فرضها، سهام معين 292
مبحث دوم: ارث به نسب 294
گفتار نخست ـ سهم وارثان در طبقة اوّل 295
گفتار دوم ـ سهم وارثان در طبقة دوم 300
گفتار سوم ـ سهم وارثان در طبقة سوم 304
مبحث سوم: ارث به سبب؛ ميراث همسر 311
گفتار نخست ـ قواعد مشترك توارث 312
گفتار دوم ـ ميراث شوهر 318
گفتار سوم ـ ميراث زن 321
مبحث چهارم: آيين تقسيم تركه به نسبت سهام 331
فهرست تحليلي مطالب 337
نظری ثبت نشده
